Phát biểu khai mạc phiên giải trình, ông Nguyễn Hữu Trí - Phó Bí thư Thường trực Thành uỷ, Chủ tịch HĐND thành phố Tân Uyên cho biết, phiên giải trình nhằm giúp cho lãnh đạo địa phương nhìn nhận, đánh giá khách quan, chính xác những bất cập, khó khăn, hạn chế, nguyên nhân trong hoạt động quản lý, điều hành và tổ chức thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước đối với vấn đề trật tự xây dựng trên địa bàn thành phố; qua đó thống nhất trao đổi, đưa ra các biện pháp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện, tạo thuận lợi cho sự phát triển của thành phố, đồng thời đảm bảo các quy định của pháp luật. Ông đề nghị người được giải trình thẳng thắn, mạnh dạn phát biểu những khó khăn, vướng mắc trong lĩnh vực này để cùng nhau tìm ra giải pháp tháo gỡ trong thời gian tới; đề nghị đại biểu HĐND nghiên cứu tình hình thực tế và nội dung giải trình, phát biểu yêu cầu giải trình ngắn gọn, rõ ràng, bám sát vấn đề, đúng trách nhiệm của người được yêu cầu giải trình, tăng cường tranh luận để làm rõ thêm trách nhiệm của cá nhân liên quan và yêu cầu các biện pháp giải quyết trong thời gian tới.

Trước phiên họp giải trình, Thường trực HĐND thành phố đã thành lập Đoàn khảo sát, tiến hành khảo sát thực tế tại một số công trình nhà ở, nhà xưởng, nhà cho thuê, nhà phế liệu, các trường hợp đã có quyết định xử phạt vi phạm hành chính… Mỗi điểm đến, Thường trực HĐND trao đổi với lãnh đạo địa phương cùng các cá nhân có liên quan để đánh giá khách quan tình hình trật tự xây dựng, làm cơ sở để đặt vấn đề yêu cầu giải trình. Tại phiên giải trình, Đoàn khảo sát đã báo cáo kết quả khảo sát, trình chiếu hình ảnh thực tế ghi nhận được trong quá trình khảo sát.

Ngoài ra, UBND thành phố đã có văn bản báo cáo với UBND thành phố về công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn thành phố giai đoạn năm 2023 đến tháng 6 năm 2024. Thời gian qua, UBND thành phố luôn được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các sở, ngành tỉnh, Thành uỷ Tân Uyên, tạo sự quyết tâm cao của toàn hệ thống chính trị trong công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng. Các Tổ quản lý trật tự đô thị tại các xã, phường được thành lập và đi vào hoạt động hiệu quả. Công tác giải quyết thủ tục hành chính về lĩnh vực xây dựng được cải thiện đáng kể. Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trực tiếp lãnh đạo, quản lý, tham mưu trong lĩnh vực đất đai, trật tự xây dựng được nâng cao. Các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng chung đô thị, quy hoạch phân khu đã được điều chỉnh, cập nhật cho phù hợp với định hướng phát triển chung của thành phố kết nối với vùng của tỉnh. Từ năm 2023 đến tháng 6/2024, lực lượng chức năng thành phố Tân Uyên đã tiến hành kiểm tra 1.658 công trình xây dựng, phát hiện 96 công trình vi phạm, xử lý theo quy định của pháp luật với số tiền phạt hơn 2,44 tỷ đồng và buộc khắc phục hậu quả.

Tuy nhiên, thẳng thắn nhìn nhận, công tác quản lý trật tự xây dựng vẫn còn tồn tại một số khó khăn. Một trong những nguyên nhân là do các quy định pháp luật hiện hành chưa hoàn toàn đáp ứng được nhu cầu thực tế. Ngoài ra, một số cá nhân, tổ chức vẫn tìm cách đối phó với lực lượng chức năng bằng cách xây dựng vào ban đêm hoặc dựng hàng rào che chắn bên ngoài để tránh bị phát hiện. Một số trường hợp vi phạm sau khi bị xử phạt hành chính chỉ nộp phạt mà không thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả…

Trên cơ sở báo cáo của UBND thành phố và quá trình khảo sát thực tế, tại phiên họp, các đại biểu HĐND thành phố đã đặt ra nhiều vấn đề đề nghị lãnh đạo UBND thành phố và Uỷ viên UBND thành phố - Trưởng Phòng Quản lý Đô thị giải trình, trả lời cụ thể. Theo đó, đại biểu HĐND thành phố đề nghị UBND thành phố cho biết những giải pháp để quản lý chặt chẽ việc xây dựng nhà kho, nhà xưởng ở những khu vực không đúng quy hoạch và lộ trình, thời gian xử lý xong các nhà kho, nhà xưởng đã hình thành trước đây không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất; cho biết giải pháp giải quyết đối với các trường hợp vi phạm chưa thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả và giải pháp ngăn chặn các trường hợp này; đề nghị UBND thành phố xem xét lại việc lập, điều chỉnh quy hoạch cho phù hợp thực tế địa phương, đảm bảo điều kiện hạ tầng đáp ứng yêu cầu phát triển đô thị. Đại biểu HĐND thành phố cũng yêu cầu làm rõ trách nhiệm của Uỷ viên UBND thành phố - Trưởng Phòng Quản lý Đô thị trong việc đề xuất, tham mưu thực hiện các giải pháp cụ thể  nhằm khắc phục triệt để tình trạng vi phạm về trật tự xây dựng; đề nghị UBND thành phố cho biết những giải pháp thiết thực ngăn chặn tình trạng một số cá nhân, cơ sở kinh doanh trên địa bàn lợi dụng việc xin giấy phép xây dựng nhà ở, nhưng thực tế lại xây dựng nhà xưởng, nhà kho, xin giấy phép xây dựng nhà trọ để cho thuê nhưng thực chất là xây dựng nhà để bán…

Các ý kiến đã được lãnh đạo và thành viên UBND thành phố giải trình cụ thể. Ngoài ra, Chủ tịch HĐND thành phố cũng yêu cầu lãnh đạo phường Thái Hoà, Khánh Bình, Tân Phước Khánh giải trình về công tác quản lý trật tự xây dựng của UBND phường đối với các trường hợp liên quan trên địa bàn mà đại biểu đã nêu ra.

Phát biểu tại phiên họp, ông Huỳnh Văn Lợi - Thành uỷ viên, Phó Chủ tịch UBND thành phố Tân Uyên cho biết, việc đầu tư hạ tầng khung, quản lý quy hoạch, quản lý trật tự xây dựng có ý nghĩa quan trọng, cần đặt lên hàng đầu trong quá trình thực hiện các mục tiêu phát triển đô thị. Việc phê duyệt dự án, công trình phải đúng quy hoạch được duyệt. Thời gian qua, các ngành, các địa phương đã có nhiều nỗ lực trong công tác quản lý trật tự đô thị. Ông đề nghị các ngành, các địa phương quán triệt tinh thần chỉ đạo của Thành uỷ, UBND thành phố về trật tự xây dựng; thực hiện đúng quy hoạch, đúng quy chế quản lý; thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành quy định của pháp luật về xây dựng; phát huy vai trò nêu gương và tăng cường công tác chỉ đạo của người đứng đầu; phát huy vai trò của đội ngũ làm công tác quản lý trật tự đô thị, trật tự xây dựng; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo đúng quy định của pháp luật.

Kết luận phiên họp giải trình, ông Nguyễn Hữu Trí - Phó Bí thư Thường trực Thành uỷ, Chủ tịch HĐND thành phố Tân Uyên ghi nhận những kết quả đạt được trong thời gian qua, đồng thời đề nghị UBND thành phố, lãnh đạo các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thành phố và lãnh đạo xã, phường tập trung thực hiện một số nội dung để thực hiện tốt hơn công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng trong thời gian tới. Chủ tịch HĐND thành phố đề nghị UBND thành phố tiếp tục thực hiện nghiêm Chỉ thị số 07-CT/TU ngày 04/01/2021 của Thị ủy (nay là Thành ủy) về việc tăng cường công tác chỉnh trang và quản lý trật tự đô thị, trật tự xây dựng trên địa bàn, Chỉ thị số 18-CT/TU ngày 18/7/2024 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn thành phố; chỉ đạo các ngành, địa phương tăng cường kiểm tra, xử lý kịp thời các công trình vi phạm trong lĩnh vực xây dựng; tăng cường công tác quản lý cấp phép xây dựng; khẩn trương khắc phục hạn chế đã được HĐND thành phố chỉ ra. Phòng Quản lý đô thị, Phòng Tài nguyên và Môi trường tham mưu, đề xuất UBND thành phố giải pháp xử lý cụ thể từng trường hợp vi phạm về đất đai, xây dựng, môi trường,… “không có ngoại lệ, không có vùng cấm”.

Chủ tịch HĐND thành phố cũng đề nghị Ban Kinh tế - Xã hội HĐND thành phố tăng cường công tác hậu kiểm tra, báo cáo cho Thường trực HĐND, đồng thời đưa ra đề xuất, kiến nghị cụ thể để xử lý các trường hợp vi phạm và trường hợp lãnh đạo địa phương chậm khắc phục; HĐND các xã, phường tăng cường công tác giám sát, hậu giám sát về lĩnh vực trật tự xây dựng trên địa bàn; kịp thời kiến nghị UBND cùng cấp có biện pháp xử lý các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật. Ông mong muốn UBND các xã, phường quan tâm đổi mới phương pháp quản lý, điều hành để nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn.

Hồng Nhung - Thế Anh